Natuurlijk schoon zwemwater

Gezond en vitaal levenskrachtig zwemwater!

Juist bij zomerse temperaturen vermenigvuldigen micro-organismen zoals algen en bacteriën zich in een rap tempo. Algen zorgen voor een groene aanslag en verkleuren het zwemwater. Het is al snel niet meer fijn en gezond om in te zwemmen, en het risico op uitglijden wordt groter.  Wat kunnen we doen om vooral de hoeveelheid algen en de groei ervan te minimaliseren? Een hele goede en vaak gestelde vraag, die bijzonder lastig is te beantwoorden.

Om te beginnen dienen we te beseffen dat natuurlijk water, altijd algen zal bevatten. Het ontbreken van algen is een indicatie van ongezond water. Vitaal water is levend water! Algen leven van de voedingsstoffen in water. Dat is vooral fosfaat, nitraat en in mindere mate ijzer en zink. Algen nemen bij daglicht CO2 op uit het water en produceren zuurstof, dat noemen we fotosynthese. Algen hebben dus licht nodig als energiebron voor de fotosynthese. Als het donker is nemen algen zuurstof uit het water op en geven ze CO2 af. De grote schrik van koi Karper bezitters. 

Ter algenreductie zijn verschillende strategiën en combinaties hiervan mogelijk

• Doden van micro-organismen met chemicaliën.
• Doden van micro-organismen met technologie.
• Doden van micro-organismen met natuurlijke middelen.
• Minimalistie van voedingsbronnen voor de micro-organismen.
• Nabootsing van natuurlijk zwemwater (zwemvijver).

Hieraan voorafgaand zijn er een aantal minimale eisen waaraan beslist en steeds voldaan moet worden

• De pH waarde moet tussen 7,0 en 7,4 liggen, 7,2 is de ideale waarde.
• Beperk de watertemperatuur tot maximaal 24 - 25 °C
• Beperk (indien mogelijk) direct zonlicht
• Gebruik een geschikt watercirculatiesysteem.
• Gebruik een geschikt waterfiltersysteem.
• Ga nimmer met zonnebrandcreme het zwemwater in.
• Verwijder dagelijks plantaardig en dierlijk materiaal van het oppervlak.
• Reinig regelmatig de bodem.
• Dek het zwemwater in de avond af.

Een zandfilter is een prima filter, maar onderhoud het goed. Vervang jaarlijks al het kwartszand, kwartsglas of ZeoPool en voer wekelijks een wekelijks een backwash. Dat laatste uiteraard niet bij een zogenaamd langzaam zandfilter (biologisch filter). Het helpt op een netje EM-Keramiek aan het zand toe te voegen. 

Op het doden van micro-organismen met chemicaliën gaan we niet nader in, we heben Moeder Aarde en o.a. ons drinkwater al genoeg vergiftigd.

Doden van micro-organismen met technologie

Hiervoor wordt met name onderstaande technologie ingezet

• Koperzilverionisatie
• Ozonfiltering
• UV filtering
• Watervitalisatie

De Vikingen gebruikten al koperstrips op de boeg van de schepen, om algengroei tegen te gaan. De combinatie van koper- en zilverionen is zeer effectief, de ionen blijven ook lang aanwezig in het zwemwater. Er is geen enkel onderzoek bekend naar eventuele gezondheidsricico's. Ozon- en UV-filtering maken het zwemwater morsdood. Vitaal water is levend water. 

Doden van micro-organismen met natuurlijke middelen

Hiervoor kunnen o.a. onderstaande middelen ingezet worden

• Brandnetel
• Essentiële oliën
• Effectieve Micro-organismen (EM)
• Garnalen, slakken en vissen
• Waterplanten
• Watervitalisatie

Essentiële oliën zijn vooral geschikt om te gebruiken in kleine opzetzwembaden, kinderzwembadjes. Denk hierbij aan Citroengras, Citroeneucalyptus, Java Citronella, Oregano et cetera. Er zijn mij echter geen ervaringsverhalen bekend. Toch is het idee de moeite waard het eens te proberen. Dat kan al heel eenvoudig door een hele citroen uit te knijpen boven een kinderbadje. 

Het 'wondermiddel' Natriumbicarbonaat is niet geschikt voor het opruimen van micro-organismen, het zal namelijk de pH waarde veranderen. 
Pluk verse brandnetel en laat het een nachtje drijven. 
Last van muggen? Laat wat goudvissen los in je zwembad!
koi Karpers zijn gek op algen. De vraag is of zwemmers gek zijn op koi Karpers ;)

Ik heb vorig jaar pogingen gedaan een groot en klein buitenzwembad algenvrij te houden met het EM product Microferm. Omdat ik wist dat het kan. Die pogingen zijn faliekant mislukt. Het leek de algengroei juist enorm te versnellen, alsof ik ze juist aan het voeren was. Het is een balanskwestie van een aantal factoren die ik nog niet goed in de vingers heb. 

Minimalisatie van voedingsbronnen voor de micro-organismen

• Drijfplanten
• Garnalen, slakken en vissen
• Effectieve Micro-organismen (EM)

Focus op minimalisatie van fosfaat- en nitraat waardes. Gebruik bijvoorbeeld planten die deze stoffen royaal consumeren. Met voedingsbron wordt hier ook energiebron bedoeld, zonlicht. Het lastige is dat algen qua energievoorziening, al aan een klein beetje zonlicht genoeg hebben 

Nabootsing van natuurlijk zwemwater (zwemvijver)

Al het bovenstaande is natuurlijk symptoombestrijding, dat met wisselend succes wordt toegepast. Omdat ook steeds meer mensen de chemische rommel in de ban hebben gedaan, zijn de natuurlijke of biologische zwemvijvers sterk in opkomst. Een deel van het zwemwater is gereserveerd voor moerasplanten en mineralen, het zwemwater (geheel vrij van planten) wordt daar enkele keren per dag doorheen geleid. Zo worden de planten van voeding voorzien, geven ze zuurstof af en verdwijnt bijna al het zichtbaar onwenselijke uit het zwemwater. Een beperkte groei van draadalgen op de zwemvijverwand is overigens meestal een teken van gezond zwemwater! De aanlegkosten van een biologische zwemvijver zijn vergelijkbaar met die van een traditioneel zwembad. Uiteraard kan je dat zelf voor goedkoper doen. 

Moerasplanten

De meest geschikte moerasplanten zijn langzaam vertikaal groeiend en hebben een smal en puntig blad. Zoals de Schoenoplectus familie bijvoorbeeld. Gebruik beslist niet de Phragmites- en Typhasoorten, ze groeien explosief. Na de aanplanting dient de bodem bedekt te worden met een laag fijn grind om vertroubeling te voorkomen. 

Een biologische of ecologische zwemvijver kent ook nadelen. Het water van een biologische zwemvijver is kouder dan van een traditioneel zwembad dat verwarmd wordt met bijvoorbeeld een warmtepomp of warmtewisselaar. De temperatuur van het zwemwater mag beslist niet boven de 24 of 25 °C komen. Ook is het niet mogelijk om een DIEP biologische zwemvijver te realiseren.  

Rob M.M. Greuter
4 juli 2015
Versie 1.4